Diabetes Diet Chart In Marathi मधुमेह रुग्णांसाठी डायट प्लान

Diabetes Diet Chart In Marathi : आजच्या काळात डायबिटीज होणे खूप सामान्य झाले आहे. मधुमेहामध्ये रक्तातील साखरेचे प्रमाण दीर्घकाळ उच्च राहते. रक्तातील साखरेचे प्रमाण जास्त असल्याने वारंवार लघवी होणे, तहान लागणे आणि भूक वाढणे अशी समस्या निर्माण होते. मधुमेहामुळे व्यक्तीचे स्वादुपिंड पुरेसे इन्सुलिन तयार करत नाही. ही स्थिती दीर्घकाळ राहिल्यास रुग्णाला अनेक आजार होण्याची शक्यता असते.

मधुमेह हा एक असा आजार आहे ज्यामध्ये तुमचे शरीर साखरेचे रेणू वापरण्यास असमर्थठरतात. या रेणूंद्वारे तुमच्या शरीरात ऊर्जा निर्माण होते, ज्यामुळे तुमच्या शरीराला योग्य प्रकारे कार्य करण्याची ऊर्जा मिळते.

लठ्ठपणामध्ये शुगर रोगाची लक्षणे देखील असतात कारण या काळात एकतर तुमच्या शरीरातील इन्सुलिनचे उत्पादन कमी होते किंवा तुमचे शरीर सध्या असलेले इन्सुलिन वापरण्यास सक्षम नसते.

जेव्हा तुम्ही मधुमेहाने त्रस्त असता तेव्हा डॉक्टर तुम्हाला विशेष Diabetes Diet अवलंबण्याचा सल्ला देतात. अशा स्थितीत, तुमच्यासाठी हानीकारक नसलेला आणि शुगर कमी करणारा, तसेच तुमच्या प्रादेशिक आहाराने परिपूर्ण असा Diabetes Diet Chart डाएट प्लॅन निवडावा.

मधुमेह डायट प्लानचे फायदे Benefits of Diabetes Diet Chart in Marathi

Diabetes Diet Chart मधुमेह आहार चार्टमध्ये, असे पदार्थ आहेत, जे मधुमेहाने ग्रस्त लोकांसाठी खूप आरोग्यदायी आहेत. या पदार्थांमध्ये पोषक तत्वे असतात जी तुमच्या दैनंदिन पौष्टिक गरजा पूर्ण करू शकतात. यासोबतच हे पोषक घटक तुमच्या शरीरातील रक्तातील साखर नियंत्रणात ठेवण्यास मदत करतील, तसेच मधुमेहाशी संबंधित इतर समस्या टाळण्यासही मदत करतील. जेवण बनवताना कमी तेल आणि मीठ वापरण्याकडे लक्ष द्या. मधुमेहादरम्यान वजन संतुलित राखणे खूप अवघड असते, कारण या काळात तुम्हाला खूप भूक लागते. म्हणून तुमच्या जेवणाचा प्लॅन संपूर्ण  दिवसभरात ७मी भागात विभागला गेला पाहिजे.

आपल्या दिवसाची सुरुवात डिटॉक्स ड्रिंकने करणे छान आहे. हे तुम्हाला तुमच्या शरीरातील टाकाऊ पदार्थ बाहेर काढण्यास मदत करते आणि पचनशक्ती देखील मजबूत करते. यासोबतच बद्धकोष्ठतेच्या समस्येपासूनही आराम मिळतो आणि त्यामुळे चयापचय क्रिया अधिक सक्रिय होते. न्याहारी हे दिवसाचे मुख्य जेवण आहे.

म्हणून, दररोज पूर्ण नाश्ता करा, यामुळे तुमच्या शरीराला भरपूर ऊर्जा मिळेल. दररोज किमान २ हंगामी फळे, दूध आणि ४-६ वाट्या भाज्या खा. हे तुमच्या शरीराला भरपूर जीवनसत्त्वे, खनिजे आणि फायबर प्रदान करेल. रात्री झोपण्यापूर्वी दूध प्यायल्याने मध्यरात्री होणारा हायपोग्लायसेमिया टाळता येतो आणि त्यामुळे झोप चांगली येण्यासही मदत होते. या सगळ्यामुळे तुमचे वजनही संतुलित राहील.

मधुमेहाच्या रुग्णांनी काय खावे Foods to be Eaten in Diabetes in Marathi

साखरेच्या रुग्णाने नेहमी विचार करूनच फळे किंवा इतर अन्नपदार्थ खावेत. अन्यथा, मधुमेही रुग्णाची साखर जास्त होईल, जी घातक ठरू शकते. मधुमेहाचे निदान होताच रुग्ण ताबडतोब साखरेसाठी आयुर्वेदिक किंवा अ‍ॅलोपॅथीची औषधे घेण्यास सुरुवात करतात, असे करण्याऐवजी त्यांनी प्रथम आपल्या आहाराकडे लक्ष दिले पाहिजे. चला जाणून घेऊया Diabetes Patients मधुमेहाच्या रुग्णांनी Diabetes Diet प्रमाणे काय खावे :

• केळ्यामध्ये कार्बोहायड्रेट्स चांगल्या प्रमाणात असतात. मधुमेही रुग्णांनी पूर्ण केळी खाण्याऐवजी अर्धी केळी एकावेळी खावी.
• मधुमेहाच्या रुग्णाने रोज एक किंवा अर्धे सफरचंद खावे. सफरचंदात भरपूर अँटीऑक्सिडंट असतात. हे कोलेस्ट्रॉलची पातळी कमी करते आणि पचन सुधारते.
• पेरू हे फळ मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी खूप फायदेशीर आहे. त्यात व्हिटॅमिन ए, व्हिटॅमिन सी आणि आहारातील फायबर चांगल्या प्रमाणात असते. त्यात कमी प्रमाणात साखर असते.
• नाशपातीच फळामध्ये जीवनसत्त्वे आणि आहारातील फायबर चांगल्या प्रमाणात असतात. हे एक फळ आहे जे मधुमेहामध्ये सेवन करावे.
• पीच फळांमध्ये आवश्यक पोषक घटक असतात आणि त्यात साखर कमी प्रमाणात असते, त्यामुळे त्यांचा ग्लायसेमिक इंडेक्स कमी असतो, त्यामुळे मधुमेहाच्या रुग्णांनी ते सेवन करावे.
• जांभुळ या फळात मधुमेहाच्या रुग्णांसाठीही फायदेशीर आहे. त्यामुळे रक्तातील साखर कमी होण्यास मदत होते.

डायबिटीस डायट – मधुमेहींसाठी आहारात दालचिनी वापरण्याचे प्रभावी मार्ग

मधुमेह किंवा साखरेच्या रुग्णाने काय खाऊ नये? Food to be Avoided in Diabetes in Marathi

मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी आहारात पत्थ्य पाळणे सर्वात महत्त्वाचे असते. योग्य आहार आणि व्यायामाच्या मदतीने तुम्ही मधुमेहावर बऱ्याच अंशी नियंत्रण ठेवू शकता. चला जाणून घेऊया Diabetes Diet मध्ये  कोणत्या गोष्टी टाळल्या पाहिजेत.

• काही फळांमध्ये साखरेचे प्रमाण जास्त असल्याने ही फळे मधुमेहाच्या रुग्णांनी खाऊ नयेत. उदाहरणार्थ, द्राक्षे, चेरी, अननस, केळी, सुका मेवा आणि गोड फळे यांचा रस देखील घेऊ नये.
• एका लहान द्राक्षफळात देखील सुमारे एक ग्रॅम कार्बोहायड्रेट असते. त्यामुळे मधुमेहाच्या रुग्णांनी याचे सेवन करू नये.
• द्राक्षांप्रमाणे, चेरीमध्ये एक ग्रॅम कार्बोहायड्रेट असते, म्हणून ते जास्त प्रमाणात खाऊ नये.
• पिकलेल्या अननसात साखरेचे प्रमाण जास्त असते, त्यामुळे हे फळ मधुमेहाच्या रुग्णांनी खाऊ नये किंवा अधूनमधून थोड्या प्रमाणात घेऊ नये.
• एका पिकलेल्या आंब्यामध्ये सुमारे २५-३९ ग्रॅम कार्बोहायड्रेट्स असतात. त्यामुळे रक्तातील साखरेची पातळी वाढते. त्यामुळे आंब्याचे सेवन टाळावे.
• सुक्या मेव्याचे जास्त सेवन करू नका. विशेषत: बाजारात मिळणारे मनुके किंवा साखर किंवा चॉकलेट असलेले ड्रायफ्रूट्स अजिबात खाऊ नयेत.
• गोड फळांचे रस देखील सेवन करू नये. मधुमेहाच्या रुग्णाने शरीरात हायपरग्लायसेमियाची स्थिती असल्याशिवाय रस घेऊ नये. रस ऐवजी फळ खा.

वाचा : Diabetes Information in Marathi मधुमेह : कारणे, लक्षणे, निदान आणि उपचार

मधुमेह्यांसाठी डायट प्लान क्रमांक १ Diabetes Diet Chart Number 1 

वेळ	काय खाणार
पहाटे	मेथी दाना पानी त्यासोबत ६ भिजवलेले बदाम आणि २ अक्रोड खा, चहा, साखर किंवा कृत्रिम स्वीटनरशिवाय
सकाळचा नाश्ता	१ ते २ कप ओटचे जाडे भरडे पीठ आणि १ कप कमी चरबीयुक्त दूध किंवा २ ब्राऊन ब्रेड सँडविच आणि २ उकडलेले अंड्याचे पांढरे किंवा १ वाटी दही तेल शिवाय २ मेथीचे पराठे
मध्यम आहार	१ वाडगा खरबूज किंवा १ संत्रा
दुपारचे जेवण	काकडी, कांदा, टोमॅटो, गाजर आणि बीट कोशिंबीर राजमा/चोले/डाळ किंवा १ तुकडा भाजलेले मासे/चिकन दोन रोट्यांसह कोबी, शिमला मिरची, वांगी इत्यादी भाज्या करी वापरा.)
संध्याकाळचा नाश्ता	हिरवा चहा, साखर किंवा कृत्रिम स्वीटनरशिवाय. याशिवाय १ वाटी अंकुरलेली भेळ खावी.
रात्रीचे जेवण	१ वाटी भाज्या सूप २ मल्टी ग्रेन रोटी किंवा बेसन रोटी १ तुकडा चिकन मटनाचा रस्सा किंवा ५-६ तुकडे कॉटेज चीज हिरवी पालेभाज्या, बाटली, वांगी, शिमला मिरची यांसारख्या भाज्यांची करी झोपण्यापूर्वी वापरा.
निजायची वेळ आधी	एक ग्लास कोमट दुधात चिमूटभर हळद.

मधुमेह्यांसाठी डायट प्लान क्रमांक २ Diabetes Diet Chart Number 2

वेळ	काय खाणार
पहाटे	लिंबाचा रस सह गरम पाणी चहा, साखर किंवा कृत्रिम पदार्थ वगळता. नंतर अर्धी वाटी भाजलेले हरभरे खा
सकाळचा नाश्ता	दुधासह १ वाटी तांदूळ दलिया २ गव्हाचे ब्रेड हलके लोणी, दूध आणि एक उकडलेले अंडे २ अंडी भाज्या ऑम्लेट आणि १ मल्टी ग्रेन ब्रेड
मध्यम आहार	१ सफरचंद किंवा १ संत्रा किंवा १ वाटी पपई १ ग्लास मसालेदार ताक
दुपारचे जेवण	कांदा, काकडी आणि टोमॅटोची कोशिंबीर २ रोट्या किंवा १ वाटी तपकिरी किंवा लाल तांदूळ १ वाटी डाळ किंवा १ तुकडा फिश करी / चिकन करी मटार, फ्लॉवर, सिमला मिरची, लौकी, बीन्स इत्यादी भाज्या.
संध्याकाळचा नाश्ता	हिरवा चहा आणि १ वाटी भाजलेला मखना किंवा १ ग्लास लिंबू पाणी आणि २ तुकडे मसूर पिठा
रात्रीचे जेवण	१ वाटी भाज्या सूप २ रोट्या किंवा १ वाटी भात एक वाटी मसूर किंवा १ तुकडा चिकन रस्सा / मासे रात्री १-२ वाट्या हिरव्या पालेभाज्या, भेंडी, परवळ, वांगी, करवंद, टिंडा इ.
निजायची वेळ आधी	१ ग्लास कोमट दूध

मधुमेह्यांसाठी डायट प्लान क्रमांक ३ Diabetes Diet Chart Number 3

वेळ	काय खाणार
पहाटे	मेथीचे पाणी त्यासोबत ६ भिजवलेले बदाम आणि २ अक्रोड खा, चहा, साखर किंवा कृत्रिम स्वीटनरशिवाय
सकाळचा नाश्ता	भाजी उपमा आणि नमकीन लस्सी पोहे आणि एक ग्लास दूध ओट्स दलिया आणि १ उकडलेले अंडे
मध्यम आहार	एक वाटी दही किंवा १ संत्रा किंवा हंगामी किंवा १ वाटी टरबूज
दुपारचे जेवण	१ वाटी भाजी कचुंबर कोशिंबीर २ रोट्या किंवा मेथी थेपला (तेलाशिवाय) १ वाटी डाळ किंवा १ तुकडा भाजलेले मासे किंवा चिकन १-२ वाटी भाजी करी जसे की हिरव्या पालेभाज्या, तरोई, मशरूम, वाटाणे, वांगी इ.
संध्याकाळचा नाश्ता	१ कप हिरवा चहा आणि २ तुकडा ढोकळा (साखर शिवाय)
रात्रीचे जेवण	२ पालक रोट्या १ वाटी चवळी किंवा सोयाबीन किंवा ५-६ तुकडे पनीर किंवा 1 वाटी दही १-२ वाटी भाज्या किंवा हिरव्या भाज्या
निजायची वेळ आधी	1 ग्लास कोमट दूध किंवा पपईचे 8-10 छोटे तुकडे

मधुमेह्यांसाठी डायट प्लान क्रमांक ४ Diabetes Diet Chart Number 4

वेळ	काय खाणार
पहाटे	दालचिनी, १ कप गरम पाण्यासह कॉफी, साखर किंवा कृत्रिम स्वीटनरशिवाय आणि अर्धा वाटी भाजलेला मखना
सकाळचा नाश्ता	२ इडल्या, २ चमचे टोमॅटोची चटणी आणि १ वाटी सांभार (चटणी बनवताना मीठ कमी वापरा) २ रागी डोसा 2 चमचे टोमॅटो चटणी आणि 1 वाटी सांभार (चटणी बनवताना मीठ कमी वापरा) आणि १ वाटी चणे
मध्यम आहार	१ संत्रा किंवा सफरचंद किंवा १ ग्लास ताक
दुपारचे जेवण	१ प्लेट भाजी कोशिंबीर १ वाटी भात किंवा २ इडल्या किंवा २ नाचणी १ वाटी सांभर भाज्या किंवा १-२ तुकडे मासे किंवा चिकन १-२ वाटी तोरण किंवा एव्हीएल किंवा भाजीचा कोरमा (कमी नारळ सह)
संध्याकाळचा नाश्ता	साखरेशिवाय ग्रीन टी किंवा कॉफी काळा चना चाट (१ वाटी)
रात्रीचे जेवण	२ पभाज्या स्पष्ट सूप २ मिश्र धान्य चपात्या किंवा १ वाटी तांदूळ १ वाटी सांबर किंवा १ तुकडा चिकन किंवा मासे (कमी तेलात शिजवलेले) १ वाटी पोरियाल किंवा भाजी कोरमा
निजायची वेळ आधी	१ ग्लास दूध

Diabetes Diet मधुमेहातील आहाराशी संबंधित वर नमूद केलेले Diabetes Diet Chart मधुमेह आहार चार्ट हे फक्त नमुने आहेत. म्हणून, त्यांचा वापर करण्यापूर्वी, रुग्णाने त्याच्या साखरेच्या पातळीनुसार घ्यावयाच्या मधुमेहाच्या आहाराबद्दल एकदा डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.

मधुमेह नियंत्रणात राहण्यासाठी ‘ही’ 4 पाने पडतील उपयोगी; जाणून घ्या पानांविषयी

मधुमेह टाळण्यासाठी योगासने Yoga for diabetes in Marathi

मधुमेहावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी तुम्ही खालील  योगासने करू शकता.

योगासन: सर्वांगासन, उत्तनपदासन, हलासन, नौकासन, सेतुबंधासन, मत्स्यासन

मधुमेहासाठी काही व्यायाम Exercise for Diabetes in Marathi

रक्तातील साखरेसाठी काय खावे? हे जाणून घेण्यासोबतच मधुमेहासाठी व्यायाम आणि योगासने अशा शारीरिक हालचालींची माहिती घेणेही महत्त्वाचे आहे. ते मधुमेहासाठी देखील महत्त्वाचे असू शकतात . आज या लेखात आम्ही तुम्हाला काही व्यायाम देखील सांगत आहोत, ज्याद्वारे तुम्ही Controlling Blood Sugar मधुमेह संतुलित ठेवू शकता.

• धावणे – रोज सकाळी धावणे किंवा धावणे, यामुळे शरीर तंदुरुस्त राहते आणि मधुमेह नियंत्रित ठेवण्यास मदत होते.
• सायकलिंग – तुम्हाला हवे असल्यास तुम्ही सायकलिंगचा आनंदही घेऊ शकता. यामुळे टाइप २ मधुमेहाचा धोका कमी होण्यास मदत होऊ शकते
• सकाळ-संध्याकाळ फिरायला जा – जर तुम्हाला व्यायाम करायला आवडत नसेल किंवा जिमला जाता येत नसेल, तर सकाळ-संध्याकाळ फिरायला जाणे उत्तम.
• नृत्य – हा एक चांगला व्यायामच नाही तर एक कला देखील आहे. नृत्य केल्याने केवळ कॅलरीज कमी होत नाहीत, तर तुम्ही स्वतःमध्ये एक कला अनुभवाल.
• पोहणे – हा एरोबिक व्यायामाचा भाग आहे. पोहण्यामुळे कोलेस्ट्रॉल आणि कॅलरीज कमी होतात आणि वजन संतुलित राहते.
• पायऱ्या चढा – जेवल्यानंतर, चढा आणि पायऱ्या उतरा, यामुळे रक्तातील साखरेचे प्रमाण संतुलित होईल आणि तुम्हाला तंदुरुस्त वाटेल.

सतत विचारले जाणारे प्रश्न Frequently Asked Questions