Karle Information in Marathi कारले खाण्याचे आरोग्यदायी फायदे

Karle Information in Marathi : कारले (Momordica charantia) हे एक महत्त्वाचे भाजीपाला पीक आहे आणि ते त्याच्या अपरिपक्व क्षययुक्त फळांसाठी घेतले जाते ज्यांना एक अद्वितीय कडू चव असते. फळे जीवनसत्त्वे, खनिजे आणि ८८ मिलीग्राम व्हिटॅमिन सी प्रति १०० ग्रॅमचा समृद्ध स्रोत मानली जातात.

कारल्याची फळे शिजवल्यानंतर वापरली जातात त्यात सारण भरल्यावर आणि तळल्यानंतर कारल्याची भाजी स्वादिष्ट तयार केली जाते. जेव्हा बाजारात कारली मिळत नाही तेव्हा ती खाण्यासाठी कारली येतात त्या मौसम मध्ये त्यांचे तुकडे करून, कारली अर्धवट मीठाच्या पाण्यात उकळले जातात आणि थेट सूर्यप्रकाशात वाळवले जातात आणि अनेक महिने साठवले जातात. हे तळल्यानंतर वापरले जाऊ शकते.

कारल्याच्या फळांमध्ये औषधी मूल्य असते आणि ते मधुमेह, दमा, रक्त रोग आणि संधिवात बरे करण्यासाठी वापरले जातात. ताज्या कारल्याचा रस पिण्याची शिफारस निसर्गोपचार करतात. अनेक आयुर्वेदिक औषधांमध्ये रान कारल्याची मुळे आणि देठ वापरतात.

गडद हिरवी, खोलगट पाने आणि पिवळी, डायऑशियस फुलांनी वेढलेली किंचित अस्पष्ट देठ असलेली ही एक लुसलुशीत, उंच चढणारी वेल आहे. महाराष्ट्र, गुजरात, राजस्थान, पंजाब, तामिळनाडू, केरळ, कर्नाटक, आंध्र प्रदेश, पश्चिम बंगाल, ओडिशा, आसाम उत्तर प्रदेश आणि बिहार ही कारली उत्पादक राज्ये आहेत.

कारले म्हणजे काय ? What is Karle or Bitter Gourd in Marathi

कारले चवीला कडू आणि किंचित तिखट असते. मधुमेही रुग्ण विशेषतः कारल्याचा रस आणि भाज्यांचे सेवन करतात. पचनसंस्थेचे विकार, भूक न लागणे, पोटदुखी, ताप, डोळ्यांचे आजार अशा अनेक आजारांवर कारल्याचे सेवन फायदेशीर ठरते. योनिमार्ग किंवा गर्भाशयाचे आजार, कुष्ठरोग आणि इतर आजारांमध्येही तुम्हाला कारल्याचा फायदा होऊ शकतो. कारल्यामुळे अशक्तपणा दूर होतो, तसेच जळजळ, कफ, श्वसनाचे विकार यांमध्ये आराम मिळतो. चिडचिड, प्रमेह, मूळव्याध इत्यादींवरही कारले फायदेशीर आहेत. कारल्याच्या बिया जखमा, अन्ननलिका, प्लीहाचे विकार, यकृताशी संबंधित समस्यांवर फायदेशीर आहेत.

कारल्यांची इतर भाषांमध्ये नावे   Different Languages Name of Karle or Bitter Gourd

कारल्याचे (करैला) वनस्पति नाव आहे मोमोर्डिका चरेंटिया एल, सिन-मोमॉर्डिकाचिनेन्सिस स्प्रेंग, मोमोर्डिका इंडिका लिन, आणि ते कुकुर्बिटॅसी कुटुंबातील आहे, ते जगभरात या नावांनी देखील ओळखले जाते :-

• हिंदी- कारले, कारले, कारले, कारले
• उर्दू – कारला (कारीला)
• इंग्लिश (इंग्रजीमध्ये करेला) – बिटर स्क्वॅश, बाल्सम पेअर, जंगली काकडी, तिखट
• संस्कृत- करावेल्ली, वरिवल्ली, बृहदवल्ली, पितफळ, पीतपुष्पा, सुक्ष्मवल्ली, कांतफळ, अंबुवल्लिका, करावेल्क, कटिलक
• ओरिया- करीना, कलारा, सलारा
• आसामी- काकिराल (काकिराल), ककराल (काकराल)
• कन्नड – हगलकायी, कारंत
• गुजराथी- कारला (कारीला), करेलू (करेलू)
• तेलुगु- काकरा, उरकाकरा, पाकल
• तमिळ- पावक्केदी, पावक्केयी, पावल
• बंगाली- कराला, बारामासिया, उच्छे, जेठुया
• पंजाबी- कारीला, कारिला
• मराठी- कारले (करळे), कारली (कारली)
• मल्याळम – कैप्पापल्ली, पावक्कचेती.
• नेपाळी- कारला (कारला)
• पर्शियन- करेला, सिंहंग
• अरबी- किसौलबरी, उल्हिमार, खयार करिला

कारले खाण्याचे फायदे Benefits of Karle or Bitter Gourd in Marathi

कारल्याचा हा आरोग्यदायी फायदा जगभरात लोकप्रिय आहे. त्याचा परिणाम होऊन रक्तातील साखरेची पातळी कमी होण्यास मदत होते. याशिवाय त्यात चारांतिन, व्हिसिन आणि पॉलीपेप्टाइड-पी नावाची तीन सक्रिय संयुगे असतात जी मधुमेह टाळण्यास मदत करतात. हे स्वादुपिंडाचे इन्सुलिन उत्पादन वाढवते आणि इन्सुलिनच्या प्रतिकारापासून संरक्षण देखील करते. यातील या गुणामुळे ते टाइप-1 आणि टाइप-2 मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी फायदेशीर ठरते.

• रक्तातील साखर कमी करण्यासाठी – दररोज सकाळी रिकाम्या पोटी अर्धा किंवा एक कप कारल्याचा रस प्या. कारल्यापासून बनवलेला पदार्थ दिवसातून एकदा जरूर खावा.
• अनेक महिलांना किंवा पुरुषांना कोंडा (डोंड्रफ) चा त्रास होतो. कोंडा दूर करण्यासाठी अनेक उपायही केले जातात, पण तरीही कोंड्याची समस्या संपत नाही. तुम्ही या गोष्टी करू शकता. कारल्याच्या पानांचा रस डोक्यावर लावल्याने कोंड्याची समस्या दूर होते. कारल्याच्या पानांच्या रसात हळद मिसळल्यानेही कोंडा दूर होतो.
• खूप मोठ्याने बोलल्याने किंवा ओरडल्याने तुमचा घसा खळखळतो. जर आवाज व्यवस्थित येत असेल तर 5 ग्रॅम कारल्याच्या मुळांची पेस्ट मधात मिसळून किंवा 5 मिली तुळशीचा रस घ्या. हे समस्येचे निराकरण करते.

कारल्याचे दुष्परिणाम Side Effects of Karle or Bitter Gourd in Marathi

• कारल्याचे जास्त प्रमाणात सेवन केल्याने पोटदुखी आणि जुलाब होऊ शकतात.
• कारले खरेदी करताना ताजे आणि गडद हिरवे कारले निवडा. पिवळे, केशरी ठिपके किंवा मऊ डाग असलेले कारले खरेदी करणे टाळा.
• कारल्याची भाजी किंवा त्याचा रस बनवण्याआधी कारले नेहमी थंड पाण्याने चांगले धुवा.
• कारल्याचा कडूपणा कमी करण्यासाठी, कारल्याचे तुकडे मिठाच्या पाण्यात १० मिनिटे भिजत ठेवा आणि नंतर ते शिजवण्यासाठी वापरा.
• कारल्याच्या रसाची चव सुधारण्यासाठी तुम्ही त्यात मध, गाजर किंवा सफरचंदाचा रस घालू शकता.
• दिवसातून जास्तीत जास्त २ किंवा ३ कारले खावेत. अतिसेवनामुळे हलके पोटदुखी किंवा अतिसार होऊ शकतो.
• गर्भवती महिलांनी कारले खाणे टाळावे कारण यामुळे अकाली बाळाचा जन्म होऊ शकतो.
• घसा खवखवल्यास सुका कारला व्हिनेगरमध्ये बारीक करून घ्या. ते गरम करून लावावे. यामुळे घशाची सूज दूर होते.
• 5 ग्रॅम कारल्याच्या मुळाची पेस्ट तयार केल्यास. त्यात मध किंवा 5 मिली तुळशीचा रस घाला. त्याचे सेवन करा. याच्या मदतीने श्वसनाचे आजार, सर्दी, खोकला बरा होऊ शकतो.
• कानदुखीवरही कारल्याचा वापर फायदेशीर ठरतो. कारल्याची ताजी फळे किंवा पाने कुस्करून रस काढा. कोमट  करून १-२ थेंब कानात टाकल्याने कानदुखी बरी होते.
• कारले डोकेदुखीमध्ये देखील फायदेशीर आहे. कारल्याच्या पानांच्या रसात थोडेसे गाईचे तूप आणि पित्तपापड़े रस मिसळा. हे लावल्याने डोकेदुखीत आराम मिळतो.
• काही वेळा लहान मुलांना पोटाशी संबंधित आजार होतात. अशावेळी 6 मिली कारल्या’च्या पानांच्या रसात थोडी हळद मिसळा. हे प्यायल्याने रोग बरा होतो.
• पोटात जंत असल्यास कारल्याच्या पानांचा रस १०-१२ मिली द्यावा. त्यामुळे पोटातील जंत मरतात (कारल्याच्या रसाचे फायदे). त्याचप्रमाणे 2-3 ग्रॅम कारल्याच्या बिया बारीक करून सेवन केल्यास फायदा होतो.
• कारले कॉलरामध्येही फायदेशीर आहे. 20-30 मिली कारल्याच्या मुळाचा एक काढा तयार करा. तिळाच्या तेलात मिसळून प्यायल्याने कॉलरामध्ये फायदा होतो. कारल्याच्या पानांच्या 5 मिली रसामध्ये तेल मिसळून त्याचे सेवन केल्याने कॉलरामध्येही फायदा होतो.
• जलोदर हा पोटाचा आजार आहे, ज्यामध्ये पोटात पाणी भरते. यामध्ये रुग्णाचे पोट फुगते. कारल्याच्या पानांच्या 10-15 मिली रसात मध मिसळून प्यायल्यास फायदा होतो.
• अनेकदा अनेक महिलांची तक्रार असते की, आई झाल्यानंतर बाळाला पिण्यासाठी पुरेसे दूध मिळत नाही. स्त्रिया 20 ग्रॅम कारल्याची पाने पाण्यात उकळतात. ते गाळून प्या. त्यामुळे स्तनांमध्ये दूध वाढते.
• मासिक पाळीच्या विकारातही कारल्याचा वापर फायदेशीर ठरतो. १ ग्रॅम सुंठ, ५०० मिग्रॅ काळी मिरी आणि ५०० मिग्रॅ पिंपळ पावडर १०-१५ मिली कारल्याच्या पानांच्या रसामध्ये मिसळा. हे दिवसातून तीन वेळा प्यायल्याने मासिक पाळीच्या विकारात फायदा होतो.
• कारल्याचा वापर करून दाद बरा होऊ शकतो. कारल्याच्या पानांचा रस प्रभावित भागावर लावल्याने दाद बरा होतो.
• त्वचेच्या आजारातही कारल्याचा वापर फायदेशीर ठरतो. कारल्याची पावडर, दालचिनी, मिरी आणि तांदूळ, बदामाच्या तेलात मिसळा. त्वचाविकार किंवा त्वचारोगात याचा वापर केल्याने फायदा होतो.
• विषाणूजन्य ताप, किंवा सर्दीबरोबर येणारा ताप यांमध्ये तुम्ही कारल्याचा फायदा घेऊ शकता. यासाठी कारल्याच्या १०-१५ मिली रसात जिरेपूड मिसळा. दिवसातून तीन वेळा ते प्यायल्याने आराम मिळतो.
• तळव्यांना जळजळ होण्याच्या समस्येने अनेकांना त्रास होतो. कारल्याच्या पानाचा रस तळव्यावर लावावा. यामुळे आराम मिळतो.
• तोंडात फोड आल्यावर कारल्याच्या रसात साखरेचे पाक मिसळून प्यावे. ते लावल्याने फायदा होतो. त्यात आढळणारे पोषक तत्व (करेलाचे पोषण) अल्सर लवकर बरे करतात.
• चेहऱ्यावर किंवा शरीराच्या इतर भागावर मुरुम असल्यास कारल्याच्या पानाचा रस पिंपल्सवर लावावा. यामुळे पिंपल्स बरे होतात.
• न्युमोनियामध्ये कारल्याचा वापर फायदेशीर ठरतो. कारल्याच्या पानांचा 5-10 मिली कोमट रस. त्यात थोडे केशर घाला. याचे दिवसातून तीन वेळा सेवन केल्याने निमोनियामध्ये आराम मिळतो.
• डोळ्यांशी संबंधित अनेक विकारांवर कारल्याचा वापर चांगला परिणाम देते. डोळ्यांचे आजार असणार्‍यांनी लोखंडाच्या भांड्यात कारल्याच्या पानांचा रस काढावा. त्यात काळी मिरी बारीक करा. डोळे दुखणे, डोळ्यांची जळजळ, रातांधळेपणा यावर काजळाप्रमाणे लावल्याने फायदा होतो.
• कारल्याचे पोषण मोतीबिंदूसाठी फायदेशीर ठरते. मोतीबिंदूचा त्रास असणार्‍यांनी घोड्याच्या लघवीत (घोड्याच्या मूत्रात) कारल्याचे मूळ चोळावे. याचे १-२ थेंब डोळ्यात टाकल्यास मोतीबिंदूमध्ये फायदा होतो.
• काही लोकांना रातांधळेपणाची समस्या असते. या आजारात लोकांना दिवसाच्या तुलनेत रात्री नीट दिसत नाही. त्यात कारल्याच्या पानांची पेस्ट बनवा. हे डोळ्यांभोवती लावल्याने रातांधळेपणाच्या समस्येवर फायदा होतो.
• जगभरात अनेक लोक मधुमेहाने त्रस्त आहेत. कारले मधुमेहामध्ये फायदेशीर आहे. कारल्याची फळे वाळवून बारीक पावडर बनवा. ३ ते ६ ग्रॅम पाणी किंवा मधासोबत सेवन करा.
  • मधुमेहामध्ये हे फायदेशीर आहे. हे स्वादुपिंड निरोगी बनवून इन्सुलिनचे उत्पादन सुधारण्यास मदत करते. ताज्या कारल्याच्या रसामध्ये अनेक पोषक घटक असतात. हे 10-15 मिली प्रमाणात पिणे देखील मधुमेहामध्ये खूप फायदेशीर आहे.
  • याशिवाय 20 मिली आवळ्याचा रस 20 मिली कारल्याच्या फळांच्या रसात मिसळा. 4-6 महिने नियमितपणे दररोज सकाळी याचे सेवन करा. यामुळे मधुमेहामध्ये त्वरित फायदा होतो.
• मूळव्याध मध्ये कारल्याचे सेवन फायदेशीर ठरते. मूळव्याधचा त्रास असणाऱ्यांनी कारल्याच्या मुळास चोळून चामखीळांवर लावा. यामुळे मूळव्याधात फायदा होतो.
  • कारल्याच्या पानांचा १५-२० मिली रस २००-३०० मिली ताकासोबत रोज सकाळी घ्या. एक महिना सेवन केल्यास मूळव्याधात फायदा होतो.
  • कारल्यातील पोषक तत्व रक्ताच्या मुळव्याधांवरही फायदेशीर असतात. रक्तरंजित मूळव्याध असलेल्यांनी 20-30 मिली कारल्याच्या डिकोक्शनमध्ये साखर मिसळावी. हे सकाळी आणि संध्याकाळी प्या. रक्तरंजित मूळव्याधांमध्ये हे फायदेशीर आहे.
• काविळीचा त्रास असलेल्या लोकांना कारल्याचा फायदा होऊ शकतो. कारल्याच्या पानांच्या १०-१५ मिली रसामध्ये मोठे मायरोबलन बारीक करून घ्या. काविळीमध्ये हे पिणे फायदेशीर आहे.
• सांधेदुखीमध्ये माणसाला खूप त्रास सहन करावा लागतो. या आजारामुळे रुग्णाचे शरीर सामान्यपणे हालचाल करू शकत नाही. अशावेळी कारल्याच्या कच्च्या हिरव्या फळांचा रस गरम करावा. सांधेदुखीमध्ये याचा वापर केल्याने फायदा होतो.
  • तुपात शिजवलेल्या कारल्याची पेस्ट व त्याचा रस दुखणाऱ्या जागी लावल्याने सांधेदुखीमध्ये आराम मिळतो.
  • 10-15 मिली कारल्याच्या फळांच्या रसामध्ये मोहरी किंवा पानांचा रस आणि चवीनुसार मीठ मिसळा. सांधेदुखीमध्ये हे पिणे फायदेशीर आहे.
  • कारल्याचे फळ 10 मिनिटे विस्तवावर ठेवा आणि भुरटा बनवा. त्यात साखर मिसळून रुग्णाला गुनगुनत खाऊ घाला. सुमारे 125 ग्रॅम हे गरम सकाळ संध्याकाळ रुग्णाला खायला द्यावे. यामुळे सांधेदुखीमध्ये आराम मिळतो. फळांचा रस प्रभावित भागावर वारंवार लावल्याने देखील सांधेदुखीमध्ये आराम मिळतो.
• जे लोक जास्त प्रमाणात दारूचे सेवन करतात आणि त्यामुळे होणाऱ्या आजाराने त्रस्त असतात. कारल्याच्या पानांचा १५-२० मिली रस ताकासोबत घ्यावा. जास्त मद्यपान केल्यामुळे होणाऱ्या यकृताच्या आजारात याचा फायदा होतो.

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)